شرح حال نویسی با هدف پیشرفت حرفه‌ای

مهارت­های ارتباطی (قسمت اول): معرفی، تعریف و اهداف
۲۳ آبان ۱۳۹۴
تعیین استراتژی و اهداف شغلی
۳۰ آبان ۱۳۹۴

شرح حال نویسی با هدف پیشرفت حرفه‌ای

با منعکس کردن افکارتان در شرح حال، خود را رشد دهید.

بسیاری از ما به دنبال بهبود روابط اجتماعی، افزایش آگاهی فردی و اعتماد به نفس هستیم. دوست داریم اگر اشتباهی انجام دادیم، به سرعت از آن درس بگیریم. مطالب زیادی درباره‌ی هر یک از موارد فوق بیان شده‌اند، که می‌توانند ما را در دست‌یابی به آن‌ها، کم و بیش کمک ‌کنند. اما اگر به دنبال یک عادت ساده و موثر هستیم، شرح‌ حال نویسی تمام موارد فوق و حتی بیشتر از آن را دست‌یافتنی می‌کند.

در این نوشته، اشاره‌ای به سودمندی‌های شرح حال نویسی خواهیم داشت و نحوه‌ی گنجاندن این عادت ارزشمند در برنامه‌ریزی روزانه را بررسی خواهیم کرد.

چرا شرح حال نویسی؟

شرح حال نویسی ثبت روزانه‌ی افکار، احساسات و تجربیات است. اکثر افرادی که شرح حال می‌نویسند  تجربیاتشان را بر روی کاغذ یا به صورت الکترونیکی می‌نگارند. هر چند برخی افراد از قالب‌های دیگری مثل ضبط ویدئو یا صدا استفاده می‌کنند.

اگر تجربه‌ی شرح حال نویسی ندارید ممکن است این کار به نظرتان اتلاف انرژی بیاید. زیرا بایستی در برنامه‌ریزی فشرده‌ی خود مورد دیگری نیز بگنجانید. اما نیازی نیست شرح حال طولانی بنویسید و در ضمن، این کار باعث رشد فردی و حرفه‌ای می‌شود.

مهم‌ترین مزیت شرح حال نویسی در این است که فرصتی در اختیارمان قرار می‌دهد تا تجربیات و آموخته‌های خود را ارزیابی کنیم. به عبارت دقیق‌تر شرح حال نویسی می‌تواند در موارد مختلف زیر یاری‌گر ما باشد:

  • شناسایی اشتباهات و جلوگیری از تکرار آن‌ها
  • مرور آموخته‌ها و به یادسپاری اطلاعات
  • فراگیری طرز تفکر نقادانه و مهارت‌های حل مسئله
  • افزایش خودآگاهی

مزیت دیگر شرح حال نویسی، بهبود مهارت‌های ارتباطی است. چرا که با شرح حال نویسی، بیان واضح افکار و احساسات را فرا گرفته و مهارت‌های نوشتاری را تمرین می‌کنیم.

همچنین شرح حال نویسی در مدیریت وقایع ناگوار به کمک‌مان می‌آید. مطالعه‌ی موردی نشان داده است افرادی که از شرح حال نویسی برای توضیح و تحلیل احساسات خود بعد از رویدادی پر تنش استفاده کرده‌اند، در طولانی مدت احساس مثبت‌تری نسبت به آن رویداد داشته‌اند.

به عنوان مزیت دیگر، شرح حال نویسی به دنبال‌ کردن سیر پیشرفت اهداف، کمک می‌کند. با منعکس کردن دستاوردهای خود، حس رضایت و انگیزه‌ی لازم برای دنبال کردن اهداف خود را بدست می‌آوریم.

نمونه‌ها:

نوشتن شرح حال را به روش‌های مختلفی می‌توانیم انجام دهیم. به نمونه‌های زیر توجه کنید:

  • بهروز بعد از کلاسِ درس، شرح حال می‌نویسید تا در مورد آن‌چه در هر جلسه آموخته است فکر کند. او درباره‌ی چگونگی استفاده از مفاهیم جدید می‌نویسد و این‌گونه آن‌ها را در ذهنش تثبیت می‌کند.
  • مریم هر شب بعد از کار، شرح حال می‌نویسد. او برای بررسی آن‌چه به خوبی انجام داده است، زمان می‌گذارد و در مورد آن‌چه که می‌توانست بهتر انجام دهد، به خصوص در زمینه‌ی تعامل با ‌هم‌گروهی‌ها، به دقت فکر می‌کند. توانایی خودآگاهی بدست آمده از شرح حال نویسی، به او کمک کرده تا با هم گروهی‌ها بیشتر همدلی کند. همچنین او به شنونده بهتری تبدیل شده است.
  • سامان به مدت چندین سال بود که نسبت به شغل خود احساس نارضایتی می‌کرد. چند ماه پیش او شرح حال نویسی را به قصد پیدا کردن هدف جدیدی شروع کرد. اکنون، سامان با بررسی روز گذشته‌ی خود، توجه‌ش را به تغییراتی که توانسته برای مشتریان و همکارانش ایجاد کند، معطوف می‌کند. شرح‌ حال نویسی روزانه، انگیزه و هیجان را برای او زنده کرده است.

چگونه شرح حال بنویسیم؟

برای شرح حال نویسی می‌توانیم از تکینیک‌های زیر استفاده کنیم:

انتخاب قالب مناسب

قالب‌های زیادی برای شرح حال نویسی وجود دارند.

20ta30sh.h

گزینه‌ی اول، شرح حال نویسی بر روی کاغذ است. بسیاری از افراد عمل فیزیکی «قرار دادن خودکار بر روی کاغذ» را مشوق می‌دانند. نوشتن با خودکار بر روی کاغذ آهسته و سنجیده است و راه خوبی برای آغاز یا پایان روزتان است.

گزینه‌ی دوم، شرح حال نویسی الکترونیکی است. این روش به سادگیِ استفاده از مدارک در رایانه یا وارد کردن یک قسمت در نرم‌افزارهایی مثل Evernote است. یا می‌توانید از نرم‌افزار‌های شرح حال نویسی مثل iDoneThis ، Penzu یا DayOne استفاده کنید.

برای ثبت تجربیات نیز می‌توانیم از وبلاگ‌نویسی استفاده کنیم. هر چند، باید در نظر داشت که بعد از نشر پست، همه خواهند توانست افکار، احساسات و تجربیات‌مان را بخوانند. بنابراین لازم است از نوشتن هرگونه مطلب منفی که به زیان همکاران، مشتریان یا سازمان است، خودداری کنیم. در غیر این‌صورت وبلاگ را به صورت شخصی راه اندازی کرده تا فقط خودمان به مطالب آن دسترسی داشته باشیم.

نکته: اگر می‌خواهید روی کاغذ شرح حال بنویسید دفترچه‌ای تهیه کنید که به شما شور و شوق بیشتری برای نوشتن بدهد. شما در استفاده از یک دفترچه‌ی مرغوب و زیبا رغبت بیشتری دارید تا دفترچه‌ای که بدون دقت و بررسی خریده شده است.

تبدیل شرح حال نویسی به یک عادت

نوشتن شرح حال از جمله عادت‌های خوب می‌باشد. اما همانند هر عادت دیگری نیاز به زمان و انضباط فردی برای جا افتادن دارد. برای این‌که بیشترین بهره را از شرح حال نویسی ببریم، لازم است هر روز سر ساعت معین و مناسبی آن را انجام دهیم. به این نکته توجه کنید که شرح حال را در اوقات فراغت خود بنویسید تا وقفه‌ای در کار بوجود نیاورد. برخی افراد نوشتن در اول صبح را ترجیح می‌دهند و برخی شب هنگام قبل از خواب. همچنین می‌توانید زمان ناهار یا بعد از ظهر شرح حال بنویسید.

نکته

شاید مطالعه‌ی «چگونه یادگیری را به فعالیتی همیشگی تبدیل کنیم؟» و «استراتژی‌های توسعه شخصی» در زمینه‌ی اختصاص زمان مورد نیاز برای شرح حال نویسی در میان انبوه کارهای روزانه کمک کننده باشند.

پیشروی گام به گام

قرار نیست اولین شرح حالی که می‌نویسیم شبیه رمان باشد! در ابتدا می‌توان به مدت 5 یا 10 دقیقه وقت گذاشت سپس به مرور و آهسته، این زمان را بیشتر کرد. همچنین اجازه دهیم کلماتی که در ذهن‌مان هستند بر روی کاغذ یا صفحه کلید جاری شوند و آن‌ها را دست‌کاری نکنیم.

ارزیابی تجربیات

شرح حال نویسی موثر، ترکیبی است از متنی روان درباره اتفاقات اخیر و تفکری انتقادی در مورد آن‌چه آموخته‌ایم و این‌که چه رفتارهایی را می‌توانیم تغییر داده یا بهبود ببخشیم.

برای نوشتن شرح حال می‌توانیم از سوالات زیر کمک بگیریم:

  • از آخرین باری که شرح حال نوشته‌ایم تا به اکنون چه اتفاقی روی داده است؟
  • از آخرین بار تا به حال چه چیزی یاد گرفته‌ایم؟ چه اشتباهاتی مرتکب شده‌ایم؟
  • چه مشکلات یا اتفاقات ناراحت کننده‌ای روی داده است؟
  • اگر فرصت تکرار یکی از اتفاقات اخیر را داشتیم، چه کار متفاوتی انجام می‌دادیم و چرا؟

زمان شرح حال نویسی، لازم است به دقت درباره مهم‌ترین اتفاقی که از آخرین بار تا به حال روی داده است فکر کنیم. در نظر داشته باشیم که این اتفاق ممکن است حاوی نکاتی باشد که توجه کامل ما را نیاز داشته باشد.

در شرح حال نویسی می‌توانیم بنویسیم که قبل از ارائه از دست همکار دلخور بوده‌ایم و چیزهایی گفتیم که به حس اعتماد او نسبت به ما لطمه وارد کرد. این رخدادی است که بایستی به تفصیل در مورد آن نوشته شود تا علل ناراحتی و دلخوری خود را دریابیم. تنها در این صورت خواهیم توانست از تجارب بیاموزیم.

همچنان‌که نوشتن ناکامی‌ها اهمیت دارد، نوشتن هر پیروزی کوچک نیز مهم است. اگر از دستاوردهای خود یادی نکنیم، از خاطر ما پاک خواهند شد. پرداختن به دستاوردها برای بالا بردن انگیزه و اعتماد به نفس اهمیت دارد.

20TA30sharhehal3

روراستی

برای آموختن از تجربیاتی که داشته‌ایم، لازم است روراست بوده و از جلوه دادن روزهای تلخ همانند روزهای خوب و عالی بپرهیزیم و در مورد افکار و احساساتی که نسبت به وقایع، دیگران و آن‌چه انجام داده‌ایم، صادق باشیم.

تمرکز بر روی نقاط مثبت و منفی

این‌که روزی کسل کننده و تلخی داشته‌ایم، مهم نیست. سعی کنیم حداقل یک نکته‌ی مثبت را ذکر کنیم. چه چیزی باعث شد این اتفاق مثبت روی دهد و از این اتفاق مثبت چه آموختیم؟

اگر شرایط به گونه‌ای است که اتفاق مثبتی به ذهنمان نمی‌رسد، می‌توانیم نعمت‌ها و چیزهایی که از داشتن آن‌ها خوشحال هستیم را به خاطر بیاوریم. در روزهای تلخ، همین چیزهای به ظاهر ساده می‌توانند بسیار نیروبخش باشند.

تمرکز بر روی اهداف

در حین تکمیل شرح حال روزانه به اهداف بلند مدتی که داریم فکر کنیم. از آخرین باری که شرح حال خود را یادداشت کردیم چه پیشرفتی داشته‌ایم و برای رسیدن به اهداف مهم، گام بعدی که می‌توانیم برداریم چیست؟

نکات کلیدی

  • شرح حال نویسی ثبت افکار، احساسات و تجربیات به صورت روزانه است. شرح حال نویسی جهت رشد فردی و حرفه‌ای بسیار سودمند است.
  • برای شروع شرح حال نویسی، قالبی انتخاب کنید و زمانی را در روز به نوشتن اختصاص دهید. در این صورت می‌توانید شرح حال نویسی را به عادت تبدیل کنید.
  • هنگام شرح حال نویسی درباره‌ی وقایع و تجربیات منتقدانه فکر کنید و آن‌چه آموخته‌اید را بنویسید.
  • همچنین در مورد افکار و احساسات خود صادق باشید. سعی کنید در هر روز حداقل یک نکته‌ی مثبت پیدا کنید و در مورد اهداف خود فکر کنید.

2 دیدگاه ها

  1. مهدی صیاد گفت:

    سلام وعرض ادب دارم،ممنون از سایتتون بابت محتوای خوبش،هرچند بسیار سخت بارگذاری میشه.من مدتها بود دنبال همچین مطلبی بودم،خیلی بهم کمک کرد لینک نرم افزارهاش.متشکرم

    • بیست تا سی گفت:

      مهدی صیاد عزیز
      خوشحالیم که این مطالب را مطالعه می‌کنید و خوشحالتر از اینکه برای شما مفید بوده اند.
      در خصوص بارگزاری سایت هم ممنون از اینکه به ما اطلاع دادید، به کمک دوستان فنی وبسایت سعی می‌کنیم این مسئله را هم بر طرف کنیم

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *